Primitivo

Zolang je achter veel woorden een o zet dan klinkt het al snel Italiaans. Bijvoorbeeld zebra - zebrato of waar - waaro of daar is onvermijdelijk daaro. Nu kan weg ook weggo zijn, want soms is de weg gewoon weg(go), of zo slecht dat je denkt dat er geen weg is. Nu is de vraag, is dan primitivo niet het Nederlandse woord voor primitief….En ja hoor, primitivo is dus in het Italiaanse woord voor primitief. Okay als dat zo is hoe verhoudt zich dat dan tot de Primitivo di Manduria? Is dat dan de primitieve wijn uit deze streek, of gemaakt vanuit een primitief proces? Of gaat het over de zeer arme streek waardoor alles hier primitief lijkt? Of gaat het over het primitieve weggedrag van de gemiddelde Italiaan, die zijn rijbewijs bij een pakje boter krijgt? Tijd voor een nader onderzoek.

We bezoeken vandaag een coöperatieve en een private wijn makerij. In beide leggen we onze vragen op de toonbank. We komen er achter dat de Primitivo druif nog een zusje heeft namelijk de Zinfandel, het DNA is hetzelfde. In de jaren vijftig is deze soort geëxporteerd naar Californië USA, waarom? Omdat het klimaat, zon, regenval, temperatuur en het verloop van het seizoen nagenoeg hetzelfde verloopt als in de Manduria streek. Het wijnmaak proces wijkt niet af van het verhaal wat ik inmiddels al ken. Dus geen primitieve wijn. Dus ja, wat dan? De dames achter de toonbank hebben geen antwoord. Maar er wordt wat gebeld en of we effe tijd hebben. Tuurlijk de tijd vliegt als je wat wijntjes kan proeven, en dat doen we met plezier. De allergrootse baas meldt zich, een klein menneke in een mooi pak en stropdas, haar strak achterover het commerciële druipt van um af. Bedenk een beeld over een gladde maffia baas, bingo dan heb je een goed beeld. Zijn Engels is onberispelijk en of we niet effe willen zitten, en worden in een gastenruimte gedirigeerd en op een vet leren bank gezet. Waar zijn jullie van, waar komen jullie vandaan? Schrijven jullie voor een magazine? Ik moet wel een beetje lachen in mezelf, aaaah men denk dat we journalisten zijn, ofzo. En ik knik van ja, en vertel dat we op internet verhalen schrijven. Of het indruk maakt weet ik niet, maar we mogen alles vragen. En voor we een vraag kunnen stellen, praat onze gladde commerçant al honderduit. De primitivo streek (DOC)  is een cirkel van 80 km rond Manduria met heeeeel veel wijnboeren maar ongeveer 10 wijnmakers. Een paar coöperatieve, en een handvol privé wijnmakers. Dus dat we op dag 1 in deze streek niet veel wijnhuizen hebben gezien klopt dus wel. De wijn uit de primitivo is pas begin jaren 50 voor het eerst commercieel op fles gebotteld. Heden ten dage wordt nog steeds meer dan 50 % van de gemaakte wijn in bulk transport verkocht om te versnijden met andere wijn. Want deze wijn is erg gewild bij de grote wijnmakers in het noorden om van hun soms prutswijn nog iets fatsoenlijks te maken. Ik laat hem het etiket zien van mijn favo Primitivo wijn. Een brede glimlach, en hij maakt een weggooi gebaar. Dit is nou een mooi voorbeeld van misbruik van onze wijn zegt hij met gepaste trots. Dit is een wijnmaker uit het noorden, die koopt hier onze vorstelijke wijn, voegt daar een deel van zijn prutswijn bij, en als dat niet meer is dan 30% dan mag het gewoon Primitivo heten.  Ik voel dat ik een wat rooie bol krijg…. Daar ga ik dan met mijn geweldige wijn uit de primitivo di Manduria. Nog steeds een lekker wijntje, en zeer zeker betaalbaar, maar geen primitivo di Manduria. Wat een afgang….. Dus als er een toevoeging DOC op staat dan komt ie echt uit deze streek, weer wat geleerd. Maar daarmee is onze vraag nog steeds niet beantwoord. We leggen uit dat Primitivo vertaald in het Nederlands primitief is. Het heeft wat voeten in aarde om dat uit te leggen, maar toen ik mijn wereldberoemde ‘ik doe een olifant na’-handgebaren maakte viel het kwartje. Hij lacht breeduit, de naam, zegt hij en laat een soort van gepaste trots een stilte vallen, die komt om dat wij als eerste beginnen met druiven plukken, ongeveer half augustus, primo, de eerste, Primitivo.

Ik lach en denk, zou het echt……….

Antoine